วันที่ 21 มิถุนายนของแต่ละปีจะมีการนำมุกไวพจน์ลาบวชมาเล่นกันในหมู่คนไทยที่ร้อนผ่านหนาวมาค่อนชีวิตแทบทุกครั้ง
ที่มาของมุกดังกล่าวก็มาจากเพลง “ไวพจน์ลาบวช” ที่ผมคุ้นหูมาตั้งแต่เด็กจนกระทั่งย่างเข้าสู่วัยหนุ่มใหญ่
(ใครเรียกผมว่าลุงมีโกรธนะตอนนี้)
ผมพยายามหาว่าเพลงนี้มีการอัดเสียงปีไหนแต่ก็จนใจจริง ๆ
อาจจะเพราะสมัยก่อนเราไม่ค่อยมีการบันทึกอะไรกันเป็นทางการแบบฝรั่งมังค่ามันเลยทำให้เรื่องราวหลาย
ๆ อย่างกลายเป็นเรื่องเล่าขานที่ถูกกาลเวลากลืนกินและยังหาที่มาที่ไปได้อย่างยากลำบาก
วันที่ 21 มิถุนายนของแต่ละปีจะมีการนำมุกไวพจน์ลาบวชมาเล่นกันในหมู่คนไทยที่ผ่าน
สำหรับคุณอาไวพจน์ผมมีโอกาสเจอท่านเมื่อครั้งที่คุณอาน้องชายของคุณพ่อได้ว่าจ้างคุณไวพจน์มาทำขวัญนาคให้กับลูกชาย
ส่วนจะเป็นปีไหนผมก็จำแทบจะไม่ได้แล้ว
ซึ่งหากคำนวณจากอายุของลูกคุณอาก็น่าจะเป็นประมาณปี 2547 – 2548 ในงานบวชน้องชายผมอีกคนที่ชื่อหรั่งเป็นช่างภาพซึ่งในสมัยนั้นการถ่ายรูปยังใช้กล้อง
SLR ที่ใช้ฟิล์มขนาด 35 มิลลิเมตร
และแน่นนอนฟิล์มสีต้อง Kodak เท่านั้น
ภายในงานบวชวันสุกดิบที่มีการทำขวัญนาค
ผมเดินไปเดินมาโดยไม่ค่อยได้ช่วยอะไรมากนักเนื่องจากทางเจ้าภาพมีญาติพี่น้องทั้งฝั่งพ่อและฝั่งแม่มาช่วยงานกันอย่างมากมายอยู่แล้ว
ผมเลยได้โอกาสดูลีลาการทำขวัญนาคของคุณอาไวพจน์อย่างเต็มอิ่ม
ซึ่งเมื่อเสร็จจากการทำขวัญนาคในช่วงบ่ายแล้วทุกคนต่างทะยอยออกมาจากบ้านงานและกำลังเตรียมตัวเดินทางกลับบ้านเพื่อไปอาบน้ำแต่งตัวและมางานกินเลี้ยงในช่วงเย็น
ซึ่งในขณะนั้นเองคุณอาไวพจน์ได้เดินออกมาทางที่ผมและน้องหรั่งยืนคุยกันอยู่พอดี น้องหรั่งช่างภาพรูปหล่อก็บอกกับผมเชิงตลกว่า
“พี่หน่อง นั่นคุณอาไวพจน์ศิลปินแห่งชาตินะคร้าบ เราจะไม่เก็บรูปท่านไว้หน่อยหรือ”
ผมได้ฟังเจ้าน้องชายพูดก็พอดีมองไปเห็นแม่ที่กำลังเดินออกมาจากบ้านงาน
ไวเท่าความคิดผมไปจูงมือแม่มาใกล้ ๆ
และเข้าไปขออนุญาตคุณอาไวพจน์เพื่อให้น้องหรั่งถ่ายรูปคุณแม่คู่กับคุณอาไว้เป็นที่ระลึก
เมื่อถ่ายรูปเสร็จคนอื่น ๆ
ที่เห็นต่างก็มาขอถ่ายรูปคู่กับคุณอาไวพจน์กันใหญ่ทำให้ผมหมดโอกาสที่จะมีรูปคู่กับคุณอาแต่น้องหรั่งก็ไม่ได้ถ่ายรูปมากนักอาจจะเป็นเพราะแขกที่มาในงานที่ตอนแรกตั้งใจจะถ่ายรูปคู่กับคุณอาไวพจน์ต่างก็เกรงใจคุณอาและเกรงใจเจ้าของงานเพราะรูปถ่ายแต่ละรูปก็ต้องใช้ฟิล์มซึ่งถือว่าเป็นของที่มีราคาในสมัยนั้น
หลังวันงานผมกำชับให้น้องสาวนำฟิล์มไปอัดรูปคุณแม่ที่ถ่ายคู่กับคุณอาไวพจน์และนำมาใส่กรอบแขวนโชว์ไว้ที่บ้านพ่อ
ซึ่งเมื่อผมกลับบ้านที่ระยองครั้งใดพอเหลือบไปเห็นรูปดังกล่าว
เสียงน้องหรั่งจะลอยมาเข้าโสตประสาททุกครั้งว่า “พี่หน่อง
ท่านคือศิลปินแห่งชาตินะครับ”
นึกแล้วก็ขำตัวเองในวันนั้นทุกทีถึงแม้เวลาจะผ่านไปนับสิบปีแล้วก็ตาม
คุณอาไวพจน์ เพชรสุพรรณได้รับการประกาศให้เป็นศิลปินแห่งชาติ
สาขาศิลปะการแสดง (นักร้องเพลงลูกทุ่ง) ในปี พ.ศ. 2540
21 มิถุนายน 2564
ต้นจำปูนหลังบ้าน